Kiedy i jak rehabilitować po udarze?
Dlaczego rehabilitacja po udarze jest taka ważna? Rehabilitacja po udarze powinna być wdrożona najszybciej jak tylko się da. Dzięki niej pacjent jest szybko przygotowywany do powrotu do zdrowia, a to pozytywnie wpływa na jego motywację do dalszej pracy. Szybka rehabilitacja to także zapobieganie powikłaniom, które mogą wystąpić podczas długotrwałego unieruchomienia. Takimi powikłaniami mogą być przykurcze stawów, problemy pulmonologiczne oraz psychiczne. Pierwsza faza po udarze to koncentracja na podstawowych funkcjach chorego.
Bardzo często osoby po udarze mają problemy z przełykaniem oraz mają zmniejszoną wydolność oddechową. Dlatego oprócz standardowej rehabilitacji powinno być udzielone także wsparcie neurologopedy. Osoba leżąca powinna po dwie lub trzy godziny zmieniać pozycję ułożeniową. Pozwala to na uniknięcie odleżyn, a także zmniejsza się ryzyko powstania patologicznych wzorców ruchowych. Zdarza się, że ten etap rehabilitacji jest pomijany, a w konsekwencji prowadzi do niedowładów kończyn. W pierwszym etapie należy uczyć pacjenta samodzielności. Wszystko oczywiście zależy od stopnia niesprawności osoby po udarze. Ale załóżmy, że osoba musi się uczyć od początku jak samodzielnie siedzieć, wstać, ubrać się czy zadbać o higienę osobistą. Potem musi zacząć samodzielnie się poruszać. O rozpoczęciu każdego z tych etapów decyduje lekarz. Wcześniejsze pionizowanie chorego pozwala na zmniejszenie problemów z przykurczami i napięciem mięśniowym. W początkowej fazie chory powinien leżeć na materacu odleżynowym. W momencie, w którym pacjent samodzielnie będzie się poruszać i zmieniać pozycję, materac taki powinno się odstawić. Warto tutaj zaopatrzyć się w łóżko rehabilitacyjne sterowane za pomocą pilota. Jest to znacznie ułatwienie nie tylko dla osoby rehabilitowanej, ale także dla opiekuna. Istotną kwestią w początkowej fazie jest rehabilitacja pulmonologiczna. Ma to pomóc zapobiegać zapaleniu oskrzeli lub zapaleniu płuc. Plecy chorego powinny być regularnie oklepywane. Udar u każdego pacjenta przebiega w inny sposób. Dlatego trzeba mieć zawsze na względzie to, że rehabilitacja będzie u każdego przebiegać w inny sposób. U niektórych osób efekty będą szybkie i spektakularne, a u innych trzeba będzie wykazać się większą cierpliwością. Wszystko jest uzależnione od rozległości uszkodzenia mózgu oraz tego jak szybko pacjent został zdiagnozowany i poddany leczeniu. Kluczowym okresem po udarze jest pierwszych 12 miesięcy. Pacjent w tym czasie tworzy wzorce ruchów, które będą następnie przez niego naśladowane i wdrażane w życie. Pamiętać trzeba także, że etap rehabilitacji powinien trwać do momentu, aż pacjent wróci w pełni do sprawności.
Jeśli miałeś udar rehabilitacja powinna zacząć się od razu!
Rehabilitacja po udarze powinna zacząć się jak najszybciej. W Polsce funkcjonuje wiele oddziałów udarowych, które dysponują wykwalifikowaną kadrą pracowników. Na takich oddziałach rehabilitacja prowadzona jest od pierwszych godzin po przybyciu pacjenta na oddział i trwa do momentu powrotu chorego do domu. Badania wskazują bardzo dokładnie, że takie szybkie działanie zmniejsza znacznie ryzyko śmierci pacjenta, a także przyczynia się do szybszego powrotu do zdrowia i wyjścia ze szpitala. Jeśli będziecie zwlekać z rehabilitacją, to może to doprowadzić do niepełnosprawności oraz pogorszenia stanu zdrowia. Ile powinna trwać rehabilitacja? Nie ma na jednoznacznej odpowiedzi. Wszystko zależy od zaawansowania choroby oraz motywacji pacjenta. Rehabilitacja powinna trwać do momentu odzyskania przez pacjenta pełnej sprawności sprzed udaru. Może to potrwać kilka miesięcy, a czasami nawet kilka lat. Jest to sprawa indywidualna każdego pacjenta i zależy od wielu czynników. Ćwiczenia usprawniające powinny być wykonywane zarówno w szpitalu, jak również w warunkach domowych lub oddziałach rehabilitacyjnych. W okresie od 3 do 6 miesięcy istnieje tak zwana pourazowa plastyczność mózgu. Co to takiego? Oznacza to, że mózg jest bardzo podatny na ćwiczenia i trening i szybko pochłania nową wiedzę i umiejętności. Dlatego w tym okresie powinno się intensywnie rehabilitować. Oczywiście po upływie tego okresu nadal rehabilitacja powinna trwać. Jednak będzie ona trochę mniej efektywna. Im precyzyjniej zostanie dobrana terapia rehabilitacyjna, tym szybciej chory odzyska sprawność.
Jak rehabilitować po udarze w domu?
Jeśli miałeś udar rehabilitacja zaczyna się już w szpitalu. Ten okres trwa zazwyczaj około 2 do 3 tygodni i przybiera postać wielowymiarowej fizjoterapii. Stosowane są ćwiczenia rehabilitacyjne czynno-bierne, zabiegi fizykoterapeutyczne, techniki relaksacyjne, masaże, logopedyczne terapie mowy, zajęcia z neuropsychologiem oraz kurację środkami leczniczymi. Po powrocie do domu powinna być rehabilitacja od razu kontynuowana. Może się to odbywać w przychodni, poradni rehabilitacyjnej lub dziennym ośrodku pobytu. Oczywiście w warunkach domowych także można z powodzeniem przeprowadzić taką rehabilitację. Niezwykle pomoce w takim przypadku są łóżka rehabilitacyjne, które znacząco ułatwiają przeprowadzanie treningów i zabiegów codziennych. Dodatkowo warto, aby w domu był wózek inwalidzki, jeśli istnieje taka konieczność, kule, krzesło prysznicowe lub dodatkowe poręcze w toalecie. Należy także zwrócić uwagę na przeszkody leżące na podłodze i zadbanie o to, aby chory się nie poślizgnął nigdzie. W pierwszym etapie rehabilitacji szczególnie ważnych jest kilka zasad. Nie wolno ciągnąć chorego za porażone kończyny, gdyż może to doprowadzić do zwichnięcia stawu. Posiłki powinny być spożywane w pozycji siedzącej, o ile istnieje taka możliwość. Jeśli jest porażona kończyna górna, to nie powinna ona biernie zwisać, gdyż zaburza to aparat stawowy barku. Korzystanie z podciągów przyłóżkowych też jest niewskazane, gdyż pacjent nabiera niewłaściwych nawyków ruchowych, co zaburza prawidłowe działanie mięśni. W miarę możliwości należy chorego angażować do wykonywania codziennych czynności domowych. Jednak należy robić to rozważnie i sprawdzać czy ruchy wykonywane są prawidłowo. Rehabilitacja powinna być prowadzona pod okiem wykwalifikowanej osoby, tak aby nie doszło do pogorszenia stanu zdrowia.
Łóżko rehabilitacyjne – niezbędnik każdego pacjenta po udarze
Wcześniej zostało już wspomniane łóżko rehabilitacyjne, które jest zbawienne podczas rehabilitacji pacjenta po udarze. Warto zaopatrzyć się w łóżko marki ELBUR. Jest to polska marka, która cieszy się uznaniem nie tylko w Polsce, ale i w świecie. Łóżka rehabilitacyjne są sterowane elektrycznie za pomocą pilota, co znacznie ułatwia codzienne czynności. Czterosegmentowe regulowane leże z łatwością można dopasować do potrzeb pacjenta. Dodatkowo zamontowane barierki chronią przed upadkiem, a kółka pozwalają na swobodne przestawienie łóżka. Obok łóżka można postawić szafkę lub stolik, na którym leżeć mogą podstawowe rzeczy, które pacjent powinien mieć zawsze pod ręką. Łóżka takie posiadają także różne rozmiary, dlatego nawet osoby o wadze 300 kg mogą leżeć na takim łóżku. Istnieje możliwość także regulacji wysokości leża, co pozwala na łatwiejsze wstawanie i wchodzenie na łóżko. Łóżka elektryczne ELBUR wykonane zostały z najwyższej jakości materiałów przy zastosowaniu najnowocześniejszych technologii. Dlatego też są tak często używane podczas rehabilitacji w zakładach opiekuńczych lub w domach.